رابطه صلح و جنگ ( سختی کار حضرت علی در مسیر هدایت )
باسمه تعالی
سختی کار حضرت علی (ع) در مسیر هدایت مردم چه بود و از کجا نشأت میگرفت؟
برای پاسخ به این سوال باید از زمان بعد از پیغمبر به اوضاع نگریست. پس از پیغمبر ، بلافاصله حاکمانی می آیند که در دوران آنان به تدریج بسیاری از ارزش های اسلام از میان میرود. تبعیض و نژاد پرستی را رواج داده، عدالت را زیر سوال برده و به دنبال عیاشی و خوشگذرانی هایشان میروند و همه میشود نقطه مقابلی در برابر آنچه روزی پیامبر خدا از اسلام وعده کرده بود. حال بعد از گذشت ٢٣ سال حضرت علی مأمور است تا این ارزش های از دست رفته را برگرداند. یعنی انقلاب کند و جامعه ای را که به دوران جاهلیت نزدیک شده دوباره احیا کند. آن هم در میان جماعتی که تفکری کاملا سطحی را داراست و جهالت در آنها ریشه کرده است. مردمانی که ظاهربینند و چشمشان به نماز و روزه ای است که ترک نمیشود. مردم آن زمان هرکس را که به ظاهر به دستورات دین عمل کند را فردی شایسته تلقی میکنند. هر چند که در خفا به هر گناهی دست بزند. همین میشود که تفاوت میان علی (ع) و معاویه - که برای ما از زمین تا آسمان است - در آن زمان فقط تفاوت در میزان شایستگی است. در اینجا حضرت علی است که باید حقایق را برای عده ای ظاهربین و سطحی نگر مشخص کند و چه خون دل ها خورد علی در این راه و این میشود همان سختی کار علی (ع) که در نهایت او را به درجه شهادت نائل گردانید. چگونه حضرت علی اثبات کند معاویه که در میان مردم به کاتب وحی شهرت دارد فردی کافر است؟؟! حال که ایشان در نظر مردم نه تنها کاتب وحی نیست بلکه فقط از سلاله پیغمبر است.
چگونه علی (ع) اثبات کند که این قرآن های بر سر نیزه تنها یک نماد در انظار عمومی است و اینها همان کسانی اند که در خفا از هر توهین به قرآن و از هر عملی برای نابودی قرآن دریغ نمیکنند. شاید بیان عبارت عدم وجود کفر صریح ما را به فهم مسئله یاری دهد. در دوران حکومت حضرت علی و قبل از آن هیچ گاه کفر صریحی وجود نداشت تا علی (ع) که قرآن ناطق است با آن بجنگد.
در هرحال خون دلهای علی (ع) مسبب تغییراتی میشود اما هنوز باید بیایند امامان بعد از او تا ادامه دهنده راه او و کامل کننده انقلاب او باشند. و باید خاطرنشان کرد که امام حسن (ع) وارث چنین وضع اسف باری میان مردم است و بحث پیرامون صلح امام حسن (ع) از اینجا آغاز میشود.
کمااینکه صلح امام حسن (ع) برای اولین بار مردم را با کفر صریح معاویه روبهرو میکند، آنجا که در یکی از بندهای قرارداد درج شده که حکومت نباید موروثی باشد. و این صلح نقش موثری در روشنگری برای مردم ایفا می کند. صلحی که مجری اش حسن بن علیست.